Nacięcie krocza podczas porodu – czy jest konieczne?
W związku z licznymi kontrowersjami narastającymi wokół tematu nacinania krocza podczas porodu oraz dużymi obawami pacjentek, wyrażanymi m.in. na forach internetowych, poruszamy dzisiaj temat prawidłowego wykonywania tego zabiegu oraz wyjaśniamy cel jego wykonywania. Poprosiliśmy o wypowiedź lekarza.
Nacięcie krocza polega na przecięciu nożyczkami tkanek krocza w czasie porodu. W Polsce cięcie wykonuje się najczęściej w sposób środkowo-boczny po stronie prawej. Krocze nacina się na szczycie skurczu, co minimalizuje ból, często stosuje się znieczulenie miejscowe. W efekcie nacięcia poszerza się kanał rodny, a główka dziecka rodzi się łatwiej i bez urazów. Oprócz korzystniejszych warunków dla dziecka uzyskujemy w ten sposób mniejsze ryzyko pęknięcia krocza, pochwy, a przede wszystkim mięśni krocza. W przyszłości pozwala to uniknąć poważnych powikłań jak nietrzymanie stolca lub moczu. Każde nacięcie krocza jest następnie warstwowo zszywane chirurgicznie z zachowaniem zasad aseptyki. Z technicznego punktu widzenia znacznie łatwiej zaopatruje się taką ranę niż ranę po pęknięciu krocza. Używane szwy zwykle są rozpuszczalne, całkowite zagojenie następuje w ciągu 4-6 tygodni po porodzie.
Jak każdy zabieg chirurgiczny, również nacięcie krocza wiąże się jednak z możliwością wystąpienia powikłań. Do najczęstszych należą:
zakażenie, związane głównie z bliskim sąsiedztwem rany z odbytem. Profilaktyka polega głównie na odpowiedniej higienie po porodzie.
ból
uszkodzenie tylnej ściany pochwy
Mimo związanych z nim następstw, nacięcie krocza powinno być wykonywane wyłącznie, gdy istnieje duże ryzyko samoistnego pęknięcia krocza. Gdy dojdzie do pęknięcia, może zostać uszkodzona ściana odbytnicy, co w przyszłości kończy się nietrzymaniem stolca. W grupie kobiet z pęknięciem krocza znacznego stopnia zaburzenia oddawania stolca występowały 10-krotnie częściej, a problemy z trzymaniem moczu występowały o 50% częściej niż u kobiet bez podobnych obrażeń porodowych.
Najczęściej nie można jednoznacznie przewidzieć przed porodem czy nacięcie krocza będzie potrzebne. Na podjęcie takiej decyzji wpływa wywiad położniczy, a zatem sposób i ilość poprzednich porodów, stan anatomiczny kanału rodnego, wielkość dziecka a przede wszystkim sposób, w jaki przebiega dany poród. O wskazaniach i sposobie wykonywania takiego zabiegu rodząca powinna zostać wyczerpująco poinformowana, a także wyrazić świadomą zgodę, sygnowaną swoim podpisem. Ryzyko i korzyści wykonania nacięcia krocza ustalane są zawsze indywidualnie.
Podsumowując, nacięcie krocza nie jest zabiegiem wykonywanym u wszystkich rodzącym. Jest stosowane w celu zmniejszenia ryzyka uszkodzenia dziecka i matki oraz uniknięcia w przyszłości poważnych powikłań. Zawsze należy rozważyć, czy ryzyko jego wykonania nie przewyższa potencjalnych korzyści. Odpowiednia kwalifikacja do tego zabiegu, obejmująca aktualny postęp porodu jest najlepszym sposobem postępowania, nie może być to bowiem zabieg wykonywany rutynowo.