Rola aktywności ruchowej
Ruch jest jednym z podstawowych czynników gwarantujących prawidłowy rozwój dzieci. Poprzez nabywane w kolejnych miesiącach rozwoju umiejętności ruchowe, dziecko komunikuje się z otaczającym je środowiskiem, prawidłowo reaguje na płynące z niego bodźce, uzewnętrznia swoje potrzeby i emocje. Aktywność ruchowa ma wpływ na kształtowanie się u dziecka czynności poznawczych. Aktywność ruchowa zmienia się dynamicznie wraz ze wzrostem dziecka, jest inna u noworodków, inna u starszych niemowląt czy małych dzieci.
Na aktywność ruchową ma wpływ między innymi stan układu nerwowego, układu mięśniowego, stan skóry, odpowiednia dieta oraz stan układu kostno -stawowego. Praca tych wszystkich układów jest ze sobą zwrotnie powiązana. Układ nerwowy koordynuje pracę mięśni, ich reakcje na bodźce dotykowe. Prawidłowa siła mięśniowa jest efektem właściwego napięcia mięśni. Mocne kości zapewniają odpowiednią podporę dla mięśni, są gwarancją harmonijnego rozwoju ruchowego dziecka. Ich zwarta struktura, odpowiednia twardość warunkowane są właściwą podażą wapnia i witaminy D3 w diecie malucha. Zdrowa skóra stanowi płaszcz ochronny, zapewnia prawidłową reakcję na bodźce dotykowe, które wywołują reakcje w postaci konkretnych ruchów malucha i skutkują zmianą postawy ciała. Rozwój ruchowy dziecka odbywa się według określonego schematu. Każdy maluch rozwija się jednak w indywidualnym dla niego tempie. Zapewnienie swobody ruchu u niemowlęcia pozwala harmonijnie nabywać dziecku nowe umiejętności ruchowe zgodnie ze schematem ich pojawiania się tj. podnoszenie główki, przewracanie się na boki, siadanie, raczkowanie, chodzenie.
Ważną rzeczą jest nieograniczanie ruchów dziecka, co zapewnia odpowiedni rozmiar ubranka i komfortowa pieluszka. Należy również pozwolić dziecku na samodzielność przy zdobywaniu nowych umiejętności ruchowych. Układanie dziecka na macie edukacyjnej czy w kojcu nie ogranicza jego ruchów i ułatwia bezpieczną aktywność ruchową. Rodzice znając etapy rozwoju ruchowego niemowląt mogą również świadomie go stymulować poprzez odpowiednie noszenie, układanie dziecka czy wykonywanie elementów masażu. Wspólne zabawy wykorzystujące proste, powtarzalne ćwiczenia zwiększają siłę mięśni, kształtują prawidłową postawę ciała. Skutkują również aktywną eksploracją otoczenia zwiększając możliwości poznawcze malucha. Tym samym zapewniają prawidłowy rozwój psycho-ruchowy. Istotną rolę w kształtowaniu prawidłowej aktywności ruchowej ma ruch na świeżym powietrzu. Zapewnia odpowiednie dotlenienie i ukrwienie tkanek i narządów. Reguluje pracę układu hormonalnego, poprawia samopoczucie. Zwłaszcza w miesiącach zimowych komfort spaceru poprawia odpowiednio rozciągliwa, dobrze chłonąca wilgoć pieluszka.
Dr n. med. Małgorzata Gołkowska
neonatolog, pediatra
ekspert Instytutu Pampers