Korzystanie z urlopu ojcowskiego – co mówią statystyki?
Wydłużenie urlopu ojcowskiego jest już faktem. Od stycznia bieżącego roku ojcowie-pracownicy mają możliwość uzyskania dwóch tygodni zwolnienia od pracy na rzecz opieki nad nowo narodzoną pociechą. Czy korzystają z tego prawa?
Co mówią statystyki?
Urlop ojcowski wprowadzono w naszym kraju w roku 2010. Wtedy każdemu ojcu – pracownikowi przysługiwał okres 1 tygodnia, który mógł wykorzystać w pełni na opiekę nad swoim nowo narodzonym dzieckiem. W styczniu, w pierwszym miesiącu obowiązywania nowego przywileju, skorzystało z niego jedynie 75 ojców. W maju liczba ta znacznie wzrosła, o urlop wnioskowało już 1600 tatusiów. Zainteresowanie urlopem, wbrew przewidywaniom, nie rosło jednak systematycznie. ZUS obliczył, że w okresie od stycznia do października 2010 roku skorzystało z niego tylko 14,5 tys. pracowników małych firm. Dane z początku roku 2011 (styczeń i luty), także nie wydawały się zbyt optymistyczne. Z urlopów skorzystało nieco ponad 3 tysiące ojców, co w przeliczeniu na jeden miesiąc daje liczbę mniejszą niż w poprzednich okresach. Szacunki z ostatniego półrocza ubiegłego roku pokazują, że na ojcowski poszło jedynie 7 tys. panów. Podsumowując: w pierwszym roku obowiązywania nowego prawa, skorzystało z niego 17 244 tatusiów. Rok później liczba zainteresowanych (bądź poinformowanych) spadła. Na urlop wybrało się jedynie 14 897 panów. Nawet jeśli do danych ZUS dołączymy także pracowników firm dużych, liczba zainteresowanych, mimo, że rośnie – nadal okazuje się mniejsza niż w poprzednim roku. Dlaczego?
Więcej wolnego – większe zainteresowanie?
Różnice, o których mowa, można zaobserwować, porównując szacunki z konkretnych miesięcy. Przykładowo, w grudniu 2010 roku na urlop poszło 1429 ojców, zaś w analogicznym okresie roku 2011 liczba chętnych spadła do – 670. Jednak patrząc na styczeń – w roku 2010 ojców było 75, a rok później – około 1500! Takie zestawienie sygnalizuje, że liczba chętnych raczej rośnie, niżby miała się obniżać. Warto zauważyć, że interpretacja danych wymaga dodatkowego kontekstu. W styczniu 2012 r. urlop ojcowski osiągnął swój docelowy wymiar, który wynosi 2 tygodnie. Być może tym właśnie należy tłumaczyć mniejsze zainteresowanie urlopem ze strony ojców w ubiegłym roku. Jeśli przykładowo, dziecko przyszło na świat końcem marca roku 2011, ojciec miał prawo wykorzystać wolne do końca marca roku 2012. Czekając z urlopem na nadejście nowego roku, przewidywalny tatuś „wydłużał” sobie wolne o jeden tydzień. Z podobnego prawa mogli skorzystać ojcowie dzieci urodzonych w przeciągu prawie całego roku 2011. Dojrzałość dzisiejszych ojców i ich świadomość wpływu na życie i wychowanie własnych pociech zdają się być bowiem znacznie większe niż jakiś czas temu.
A od nowego roku – kolejny bonus dla tatusiów
Jak się okazuje, wydłużony od 2012 roku wymiar urlopu ojcowskiego ma wzrosnąć ponownie w roku kolejnym. Jakie zmiany się szykują? Zgodnie z projektem, jaki trafił do sejmu, wymiar urlopu ojcowskiego wzrośnie aż o 6 tygodni, co oznacza, że już w najbliższym czasie ojciec – pracownik będzie miał prawo do – 8 tygodni urlopu! Warto podkreślić, że zmianie ulec ma także okres możliwości skorzystania z urlopu. Według zaproponowanych zmian, ojciec będzie mógł wykorzystać 8 tygodni urlopu ojcowskiego w przeciągu pierwszych 2 lat życia dziecka. W przypadku dzieci przysposobionych będą to analogicznie – 2 lata od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie, ale nie dłużej niż do ukończenia przed dziecko 7. roku życia (ten punkt nie ulega zmianie). W przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, urlop będzie można wykorzystać do ukończenia przez nie 10. roku życia. Co jeszcze się zmieni? Zmiany mają dotyczyć nie tylko wymiaru urlopu, ale także zasad jego udzielania, a dokładnie możliwości podzielenia urlopu na dwie części, z zastrzeżeniem jednak, że jedna część urlopu nie może być krótsza niż 2 tygodnie. W przeciwieństwie do obowiązujących przepisów – urlop ojcowski w wymiarze 8 tygodni nie będzie mógł być wykorzystany w tym samym czasie, w którym mama dziecka przebywa na urlopie macierzyńskim. Plan wydłużenia wymiaru urlopu może sprawić, że tendencja obserwowana obecnie wśród tatusiów nadal się utrzyma – zamiast brać urlop zaraz po urodzeniu się dziecka, ojcowie będą czekać na noworoczny bonus…
Zainspirować ojców
Na początku września ubiegłego roku zadebiutował niekomercyjny portal Urlop Ojcowki.info, którego celem jest podnoszenie świadomości oraz promowanie urlopu ojcowskiego wśród pracowników i pracodawców, a przede wszystkim – inspirowanie i przekonywanie mężczyzn do większego zaangażowania w wychowywanie swoich dzieci. Podane w atrakcyjnej formie informacje na temat urlopu ojcowskiego podparte są tutaj rzetelnymi poradami prawnymi, przydatnymi aplikacjami oraz możliwością wglądu w „ojcowskie” doświadczenia innych rodziców. Miejmy nadzieję, że projekt ten skłoni tatusiów do korzystania z uprawnień, jakie posiadają, by spędzać więcej czasu ze swoją rodziną. Pragniemy poinformować, że nasza strona cieszy się coraz większym zainteresowaniem internautów. Świadczy o tym między innymi ilość pobranych ze strony wniosków o urlopy rodzicielskie – około 8.000 od września 2011 (z czego liczba pobrań wniosku o urlop ojcowski to ok. 2320). Fundacja sukcesywnie rozwija stronę – dodając nowe treści, aktualizując dane oraz odpowiadając na liczne pytania od internautów zainteresowanych tematyką urlopu ojcowskiego.
Zapraszamy do odwiedzenia portalu na stronie www.urlopojcowski.info
