Ciąża latem – co warto wiedzieć?

Ciąża to dla kobiety wyjątkowy czas przygotowań do narodzin dziecka, a jednocześnie ogromne wyzwanie dla organizmu. Latem bardzo często przyszła mama staje przed dylematem: zrezygnować z wyjazdu wakacyjnego, czy nie? Okazuje się, że urlop w ciąży, nawet w zaawansowanym stanie, jest możliwy. Warto jednak pamiętać o kilku podstawowych zasadach.

Odpowiednie nawodnienie

Woda jest substancją niezbędną do życia. Dorosła, aktywna fizycznie osoba, ważąca ok. 70 kg, powinna dziennie wypijać od 1,5 do 3 litrów wody lub innych napojów. W ciąży ilość spożywanych płynów powinna wzrosnąć o ok. 300 ml na dobę. Prawidłowe nawodnienie pozwala na redukcję uciążliwych dolegliwości związanych z ciążą takich jak poranne nudności i wymioty, zaparcia, suchość skóry czy infekcje dróg moczowych.

Jak radzi prof. dr hab. n med. Tomasz Niemiec, ginekolog ze szpitala Medicover: – „Ciężarna kobieta powinna spożywać wodę powoli i w małych porcjach, tak, by stopniowo uzupełniać jej niedobór. Objętość spożywanej wody powinna być proporcjonalna do jej utraty. Przy wysokiej temperaturze otoczenia i podczas intensywnego wysiłku należy pić jej więcej.”

Latać czy nie latać? – oto jest pytanie

Wszystko zależy od stanu zdrowia i od tego czy ciąża przebiega prawidłowo. Trzeba pamiętać, że w kabinach samolotów pasażerskich ciśnienie utrzymywane jest na nieco niższym poziomie. W konsekwencji przyszła mama może czuć się z tego powodu bardziej niż zwykle zmęczona i śpiąca. Warto też zorientować się czy w miejscu naszego pobytu znajduje się szpital położniczy. – „Na oddział patologii przyjmowane są pacjentki z przedwczesną akcją porodową, wywołaną np. zmianą ciśnienia po podróży samolotem, przemęczeniem lub noszeniem zbyt ciężkiego bagażu. Z podróżowania zdecydowanie powinny zrezygnować ciężarne u których już wcześniej występowały skurcze, mają skróconą szyjkę macicy i są w grupie podwyższonego ryzyka porodu przed terminem.” – wyjaśnia dr Ewa Kurowska-Mroczek, ginekolog ze szpitala Medicover.

Pod względem rozwoju ciąży najbardziej korzystny okres do podróży samolotem jest między 14 a 27 tygodniem. Wcześniej podróż wiąże się z narażeniem dziecka na promieniowanie urządzeń kontrolnych na lotnisku. Późniejsza podróż – po 27. tygodniu ciąży – nie jest bezpieczna. Jest to podyktowane zmianami ciśnienia atmosferycznego oraz zmniejszeniem ilości tlenu dostępnego w atmosferze podczas lotu na dużych wysokościach. – „Zmiany ciśnienia atmosferycznego mogą nasilać objawy niedokrwistości u matki, spowodować wystąpienie bolesnych skurczów, pęknięcie pęcherza płodowego i przedwczesne odpływanie płynu owodniowego, tym samym doprowadzić do porodu przedwczesnego i urodzenia dziecka niedojrzałego do samodzielnego życia poza organizmem matki. Dotyczy to jednak przede wszystkim podróżowania małymi samolotami (typu awionetka, kilku i kilkunastoosobowe), gdzie ciśnienie w kabinie pasażerskiej jest zbliżone do zewnętrznego.” – mówi prof. Tomasz Niemiec.
Każda mama obowiązkowo powinna poprzedzić taką podróż konsultacją z lekarzem prowadzącym. Zaświadczenie lekarskie potrzebne jest szczególnie w przypadku kobiet, których ciąża jest widoczna. Może przydać się również na wypadek kontroli, gdy obsługa samolotu będzie miała obiekcje przed wpuszczeniem pasażerki z brzuszkiem na pokład. Warto zwrócić uwagę na fakt, że niektóre linie nie przyjmują kobiet po 36 tygodniu ciąży – nawet z zaświadczeniem lekarskim.

Ostrożnie ze słońcem

Promienie słoneczne przyczyniają się do wytwarzania witaminy D, która wpływa pozytywnie na rozwój dziecka. Dlatego kobietom w ciąży zalecane jest przebywanie na świeżym powietrzu, ale nie intensywne opalanie. Jak podkreśla dermatolog dr Joanna Sołtys ze szpitala Medicover: – „Skóra kobiet w ciąży jest bardzo wrażliwa na promienie słoneczne. W czasie ciąży organizm kobiety produkuje dużo więcej hormonów: estrogenów i progesteronu. Ich nadmiar sprawia, że skóra jest dużo bardziej wrażliwa na działanie promieni UV. Po ekspozycji na słońce mogą pojawić się trudne do usunięcia przebarwienia”. Dlatego, bardzo ważne jest stosowanie kosmetyków ochronnych z wysokim filtrem i rozsądne korzystanie ze słońca. – „Dla kobiet w ciąży najlepiej sprawdzają się spacery w półcieniu. Powinny jednak wybierać godzinny poranne lub popołudniowe, czyli przed godziną 12 albo po godzinie 15, kiedy to promienie słoneczne nie są tak silne.” – dodaje dr Sołtys.

Uwaga na owady

To gdzie zamierzamy spędzić urlop jest bardzo istotne. Lekarze nie rekomendują kobietom w ciąży wyjazdów w egzotyczne, tropikalne zakątki. – „Trzeba pamiętać, że takie miejsca wiążą się często z utrudnionym dostępem do opieki medycznej oraz z koniecznością przejścia dodatkowych szczepień, które nie są zalecane kobietom w okresie ciąży.” – wyjaśnia prof. Tomasz Niemiec, ginekolog-położnik. Aby paść ofiarą owadów nie trzeba jednak wyruszać w dalekie rejony. Ukąszenia naszych rodzimych insektów jak np. osy czy pszczoły są bardzo popularne latem. Oprócz niewielkiego zaczerwienienia i opuchlizny, mogą wywołać duszności a nawet wymioty – zwłaszcza u osób uczulonych na jad. – „Gdy dojdzie do ukąszenia należy jak najszybciej usunąć całe żądło. Ulgę w bólu może przynieść kompres z zimnej wody nałożony na użądlone, często spuchnięte miejsce, z dodatkiem sody oczyszczonej lub octu.” – dodaje prof. Tomasz Niemiec. Dodatkowo można również sięgnąć po chłodzące żele lub kremy bez recepty. Należy jednak pamiętać, że wiele osób jest uczulonych na jad niektórych owadów. W takich przypadkach wskazane jest szybkie wezwanie pomocy lekarskiej.
Komary w Polsce nie przenoszą chorób, ale ich ukąszenia są nieprzyjemne. Sięgając po preparaty odstraszające owady przyszłe mamy powinny upewnić się, że nie ma przeciwwskazań dla kobiet w ciąży lub małych dzieci. Należy pamiętać, że wdychanie repelentów w sprayu lub aerozolu jest bardziej ryzykowne niż smarowanie nimi skóry. Najbezpieczniejsze są środki naturalne, czyli zapachy, których owady nie lubią, np.: aromat olejku cytronelowego, zapach lawendy, pelargonii, eukaliptusa, cytryny. Można odnaleźć je w świecach i kadzidełkach. Skuteczną ochroną są również rośliny posadzone w ogródku lub w doniczkach w mieszkaniu oraz lampa owadobójcza.

Co zrobić, gdy wystąpią niepokojące objawy?

Przyszła mama powinna niezwłocznie zgłosić się do lekarza prowadzącego ciążę, który przeprowadzi wywiad i skieruje ją na odpowiednie badania diagnostyczne. W okresie urlopowym warto sprawdzić w jakim terminie nie będzie lekarza prowadzącego i zaplanować alternatywne rozwiązanie w razie pogorszenia stanu zdrowia. W czasie ciąży mogą wystąpić komplikacje, które zagrażają zdrowiu kobiety i dziecka. Szczególną uwagę należy zwrócić na krwawienia, nagłe i ostre bóle oraz silne obrzęki. Konieczna jest wtedy jak najszybsza konsultacja lekarska.