Zespół policystycznych jajników
Schorzenie to określane również jako zespół wielotorbielowatych jajników, dotyczy kobiet w wieku rozrodczym i stanowi jedną z głównych przyczyn niepłodności.
Istotą zespołu policystycznych jajników (PCO) są zaburzenia hormonalne, które negatywnie wpływają na pracę jajników. Nadmierne, typowe dla tej choroby, wytwarzanie męskich hormonów płciowych (tzw. androgenów), zaburza prawidłowe funkcjonowanie całego układu hormonalnego kobiety. Większość cykli w PCO to tzw. cykle bezowulacyjne. W jajnikach co prawda powstają pęcherzyki Graffa, w których dojrzewają jajeczka, lecz zazwyczaj nie są one uwalniane do jajowodu. Pęcherzyki obumierają, pozostawiając małe torbielki – ich duża ilość powoduje powiększenie jajników.
Objawy
Najczęstszym objawem PCO są rzadkie, nieregularne miesiączki lub też ich brak. Jednak choroba może występować również i przy regularnych cyklach. Symptomami choroby mogą być także problemy z zajściem w ciążę, łysienie, trądzik, łojotok oraz owłosienie typu męskiego (na twarzy, ramionach, piersiach czy brzuchu). U większości kobiet dotkniętych PCO występuje skłonność do tycia.
Rozpoznanie
Każdy z wyżej wymienionych objawów zespołu policystycznych jajników może być również symptomem innych chorób. Dlatego rozpoznanie i pełne zdiagnozowanie PCO nie jest rzeczą prostą i wymaga przeprowadzenia różnorodnych badań. Ogromne znaczenie w zdiagnozowaniu choroby ma obraz jajników, uzyskany za pomocą badania USG narządów rodnych – w przypadku występowania schorzenia, jajniki posiadają dużą liczbę niepękniętych pęcherzyków, umiejscowionych tuż pod ich zewnętrzną powierzchnią. Niewątpliwie bardzo przydatne są również badania hormonalne.
Leczenie
Leczenie zespołu policystycznych jajników uzależnione jest od objawów, jakie wywołuje. Dlatego powinno być dostosowane indywidualnie do każdej pacjentki. W większości przypadków stosuje się leki antyandrogenne i dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne. Leczenie takie przynosi wiele korzyści: zmniejszenie objętości jajników, uregulowanie cyklu miesiączkowego oraz ograniczenie nadmiernego owłosienia. Gdy terapia farmakologiczna nie przynosi rezultatów, przystępuje się do interwencji chirurgicznej. Zazwyczaj jest ona dokonywana metodą laparoskopową, która nie wymaga całkowitego otwarcia jamy brzusznej. W czasie zabiegu wypala się powstałe na jajniku torbiele, celem osłabienia otoczki jajnika.