Ciąża a leki

Leki przyjmowane przez kobietę w ciąży, także te bez recepty, wpływają na jej organizm, a co za tym idzie – na zdrowie płodu. Warto więc zastanowić się dwa razy, czy lek który chcemy zażyć, jest niezbędny, a najlepiej skonsultować ten wybór z lekarzem.

Szkodliwość leków nie jest taka sama podczas wszystkich miesięcy ciąży. Wrażliwość płodu na przyjmowanie przez mamę leków zależy od wielu czynników, między innymi: wielkości powierzchni łożyska, grubości błony kosmówkowej czy stopnia ukrwienia łożyska.
Najniebezpieczniejsze dla ciąży jest przyjmowanie leków w pierwszych dwunastu tygodniach jej trwania. Mogą one zakłócić proces tworzenia się narządów i tkanek u nienarodzonego dziecka. Znane są w historii medycyny przypadki, gdy stosowanie leków niezwykle negatywnie wpłynęło na przebieg ciąży. Najbardziej okrutnym przykładem jest stosowanie przez kobiety leku o nazwie Talidomid – miał on działanie usypiające i przeciwbólowe i był szczególnie polecany kobietom w ciąży. Pod koniec 1960 roku wykryto jego mutagenne działanie, a jego ofiarami zostało 15 000 ludzkich płodów, z czego każdy posiadał ciężkie deformacje ciała.

Klasyfikacja wg. WHO

Problem stosowania leków w ciąży jest na tyle duży, że zainteresowała się nim Światowa Organizacja Zdrowa (WHO – Word Health Organization), która dokonała klasyfikacji leków, pod kątem ich szkodliwości stosowania w czasie ciąży. Klasyfikacja ta nazwana została FDA ( jest to skrót od Food and Drug Administration, czyli Agencji ds. Żywności i Leków), i dzieli leki na pięć grup:

Kategoria A

– są to leki nieszkodliwe, najczęściej roślinne. Nie wykazują one negatywnego wpływu na płód,

Kategoria B

– badania na zwierzętach wykazały ich szkodliwy wpływ na płód, jednak u ludzi nie zaobserwowano takiej zależności. Lekarze przepisują te leki tylko w wyjątkowych sytuacjach, kobiety w żadnym przypadku nie powinny przyjmować  ich samowolnie,

Kategoria C

– badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne (wady w rozwoju płodu) lub zabójcze, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi,

Kategoria D

– to leki, o których wiadomo na podstawie wcześniejszych obserwacji, że wykazują na zagrożenie dla płodu. Stosowanie takiego leku podczas ciąży jest dopuszczone jedynie w sytuacji, gdy jest to bezwzględnie konieczne ze względu na dobro matki, a podanie bezpieczniejszego alternatywnego leku jest niemożliwe,

Kategoria X

– do tej kategorii zaliczamy wyłącznie leki zdecydowanie niebezpieczne dla płodu, co wykazały zarówno testy na zwierzętach, jak i obserwacje u ludzi. Podawanie tych leków ciężarnym jest niedopuszczalne.

Warto tutaj wspomnieć, że zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, każde opakowanie leku powinno być zaopatrzone w ulotkę, określającą w sposób dokładny szkodliwość danego leku dla kobiet w ciąży i tych karmiących piersią.

Bezpieczne leki

Aby rozwiać wątpliwości Pań oczekujących dziecka, z całą pewnością do kategorii A można zaliczyć leki:
– melisę i Neospasminę, Validol (mają działanie uspokajające),
– preparaty magnezowe i wapniowe,
– w niewielkich dawkach witaminy z grupy B i C,
– kwas foliowy,
– leki na zgagę (np. Rennie, Maalox, Alugastrin, Espumisan),
– preparaty ziołowe (np. Pyrosal, syrop prawoślazowy, kwiat lipy, kwiat bzu czarnego),
– leki na hemoroidy ( np. Preparation H)
– preparaty odkażające drogi moczowe ( np. Urosept, Fitolizyna),
– leki homeopatyczne,
– od drogiego trymestru ciąży i wyłącznie w małych dawkach – Paracetamol

Należy zatem pamiętać, że podczas ciąży najważniejszy jest zdrowy rozsądek przyszłej mamy i skonsultowanie wszelkich wątpliwości z lekarzem prowadzącym ciążę.