Wywiad: Zapłodnienie in vitro

Na całym świecie, miliony par dotyka problem niepłodności. Dla wielu z nich, jedyną nadzieją na potomstwo jest zapłodnienie pozaustrojowe. Na pytania dotyczące metody in vitro odpowiada dr Michał Małek z poznańskiej kliniki InviMed.

Co to jest zapłodnienie in vitro i od kiedy jest stosowane w Polsce?

Michał Małek: Zapłodnienie in vitro to procedura wspomaganego rozrodu polegająca na połączeniu komórki jajowej i plemnika w warunkach laboratoryjnych. Pierwszą osobą która wykonała zabieg in vitro w Polce był prof. Szamatowicz i dokonał tego w 1987 roku. Natomiast prekursorem tej metody na świecie był brytyjski biolog Robert Edward i za to osiągnięcie otrzymał w 2010 rokuNagrodę Nobla.

Czy zabieg jest bolesny?

M.M. Sama procedura stymulacji jajników, która polega na podawaniu zastrzyków nie jest bolesna. Natomiast zabieg pobrania komórek jajowych z jajników jest wykonywany w znieczuleniu.

Jakie są medyczne wskazania do zapłodnienia in vitro?

M.M. Jest ich wiele. Najczęstszym wskazaniem są niedrożne jajowody (lub stan po ich usunięciu) oraz ciężkie postaci endometriozy. Wiele par przystępuje do procedury in vitro po licznych zabiegach ginekologicznych – operacjach lub kilkukrotnie wykonywanych inseminacjach, które nie doprowadziły do ciąży. Coraz częściej spotykanym wskazaniem są problemy andrologiczne, pod postacią obniżonej ilości i jakości nasienia u mężczyzny. Do zabiegu stymulacji i pobrania komórek jajowych przystępują również kobiety, u których wykryto chorobę nowotworową i tym samym chcą one zabezpieczyć sobie możliwość posiadania potomstwa po wyleczeniu.

Czy są jakieś medyczne przeciwwskazania do zapłodnienia pozaustrojowego?

M.M. Przeciwwskazaniami do in vitro może być zły stan ogólny pacjentki, poważne zakażenia. Występujące w rodzinie i dziedziczone choroby genetyczne mogą również stanowić względne przeciwwskazanie. W wielu Klinikach leczących niepłodność występuje ustalona bariera wiekowa, powyżej której nie wykonują one procedur in vitro np. po 45 roku życia.

Czy zabieg niesie za sobą jakieś negatywne skutki zdrowotne?

M.M. Oczywiście, praktycznie każda metoda leczenia może wpłynąć negatywnie na nasze zdrowie. Również stymulowanie jajników nie jest obojętne. Onkolodzy uważają, że może ono przyczyniać się do zwiększenia prawdopodobieństwa zachorowania na raka jajnika, choć jeśli w wyniku tej przeprowadzonej procedury pacjentka zajdzie w ciążę, to prawdopodobieństwo to znacznie się zmniejsza. Biorąc pod uwagę zdanie onkologów, należy sobie zdawać sprawę, że zbyt częste stosowanie stymulacji jajników do in vitro nie jest wskazane i powinno zachować się co najmniej 3 miesięczne przerwy pomiędzy stymulacjami.
Oczywiście podczas stymulacji jajników istnieje zagrożenie powstania zespołu hiperstymulacji – czyli nadmiernej produkcji komórek jajowych przez jajniki. Może to doprowadzić do różnych powikłań pod postacią powiększenia brzucha, płynu w jamie brzusznej, zaburzeń oddychania, czy niewydolności nerek. Ciężkie postaci zespołu hiperstymulacji występują rzadko, ale wówczas pacjentka musi być hospitalizowana i leczona w specjalistycznym ośrodku.

Jakie szanse na potomstwo ma para, która zdecyduje się na zapłodnienie in vitro?

M.M. Jest bardzo trudno wyliczyć procentowo, jakie szanse ma dana para przystępująca do programu zapłodnienia pozaustrojowego in vitro. Należy zawsze wziąć pod uwagę wiek pacjentki i jej możliwości prokreacyjne, parametry nasienia partnera, wskazania do in vitro, jak i uprzednio przebyte niepowodzenia tej procedury.
Największe szanse powodzenia maja pacjentki młode, natomiast ulegają one obniżeniu wraz z wiekiem.

Z jakimi kosztami musi się liczyć para, która zdecyduje się na zapłodnienie in vitro?

M.M. Obecnie koszt całej procedury in vitro wraz z zakupem i zastosowaniem leków to wydatek 11000-12000 zł.

Dziękujemy za rozmowę

lek. med. Michał Małek

– ginekolog z poznańskiej kliniki InviMed, specjalista w zakresie położnictwa, ultrasonografii oraz diagnostyki i leczenia niepłodności.

www.invimed.pl