Jak prawidłowo karmić piersią?
Wiele mam karmiących piersią martwi się, że nie ma wystarczającej ilości pokarmu. Złe samopoczucie czy płacz dziecka odbierają jako sygnał, że niemowlę jest głodne. Jak sprawdzić, czy karmienie piersią jest efektywne? Aby pomóc mamom w dokonaniu prawidłowej oceny, Komitet Upowszechniania Karmienia Piersią opracował wskaźniki skutecznego karmienia (WSK).
Zdarza się, że mamy oceniają efektywność karmienia piersią na podstawie przeczuć i subiektywnych obserwacji. Często po spotkaniu z położną lub konsultantem laktacyjnym okazuje się, że karmienie przebiega prawidłowo, a obawy mam były nieuzasadnione.Aby zaoszczędzić sobie niepotrzebnego stresu, warto skorzystać ze wskaźników skutecznego karmienia piersią, które pomagają w ocenie m.in. przyrostów masy ciała dziecka czy częstotliwości karmień w ciągu doby. Należy pamiętać, że ciągły niepokój mamy wpływa niekorzystnie również na samopoczucie niemowlęcia. – podkreśla Dorota Szatkowska, konsultant laktacyjny.
Liczba karmień w ciągu doby
Pierwszym wskaźnikiem wymienionym przez Komitet Upowszechniania Karmienia Piersią jest liczba karmień w ciągu doby, która powinna wynosić od 8 do 12. Jeśli z jakiś powodów niemowlę nie może być przystawione do piersi, należy podać mu odciągnięte mleko za pomocą kubeczka, łyżeczki lub specjalistycznej butelki. Eksperci zalecają, aby karmić „na żądanie”, ponieważ zaspokaja to w pełni potrzeby dziecka – nie tylko żywieniowe, ale również emocjonalne. Karmienie „na żądanie” wpływa korzystnie także na produkcje pokarmu – im częściej niemowlę ssie pierś, tym większy jest poziom laktacji.
Częstotliwość karmień powinna zależeć od dziecka, ale również od potrzeb matki. Szczególnie w pierwszych tygodniach po porodzie może zdarzyć się, że piersi kobiety są tak pełne, że dziecko powinno ssać je jak najczęściej.
Karmienie nocne
Niemowlę powinno być karmione od 8 do 12 razy w ciągu doby, w tym 1 lub 2 razy w nocy. Dla wielu mam może być to uciążliwe, jednak należy pamiętać, że pokarm matki, który niemowlę otrzymuje w nocy, ma więcej kalorii niż ten, którym jest karmiony w ciągu dnia. Zawiera mnóstwo kwasów tłuszczowych, które wpływają korzystnie m.in. na rozwój układu nerwowego. Jeśli dziecko przesypia całą noc, należy je delikatnie wybudzić do karmienia. Jest to szczególnie ważne w przypadku wcześniaków i dzieci o małej masie ciała.. – podkreśla Dorota Szatkowska.
Sposób karmienia
Młoda mama powinna zwrócić uwagę również na sposób karmienia. Przy prawidłowym karmieniu:
– kobieta nie czuje bólu – co oznacza, że pozycja do karmienia jest odpowiednia, a dziecko prawidłowo chwyta i ssie pierś. Niemowlę powinno mieć szeroko otwarte usta, wywinięte wargi i złapać brodawkę wraz z całą otoczką.
– słychać połykanie pokarmu przez co najmniej 10 minut z jednej piersi.
– nie słychać cmokania – cmokanie oznacza, że dziecko nieprawidłowo uchwyciło pierś.
Liczba kupek w ciągu doby
Dziecko do 6 tygodnia życia powinno robić co najmniej 3-4 kupki na dobę. Istotny jest również ich wygląd:
– w 1-2 dobie po porodzie – smółka: gęsty i lepki stolec o ciemnej barwie,
– w 3-4 dobie po porodzie – stolec przejściowy: spieniony i wodnisty, może mieć różne kolory – żółty, żółto-zielony czy zielono-brązowy,
– od 5 doby po porodzie – papkowaty, żółty stolec.
Po ukończeniu przez dziecko 6. tygodnia życia kupki pojawiać się mogą dużo rzadziej np. raz na kilka dni.
Liczba zmoczonych pieluszek w ciągu doby
Liczba zmoczonych pieluszek zależy od wieku dziecka:
– 1-2 doba po porodzie – 0-2 zmoczonych pieluszek
– 3-5 doba po porodzie – 3-5 zmoczonych pieluszek
– 5-7 dobra po porodzie – 4-6 zmoczonych pieluszek
– od 8 doby po porodzie – 6-8 zmoczonych pieluszek
Po ukończeniu przez dziecko 6. tygodnia życia moczy 5-6 pieluch w ciągu doby.
Przyrost masy ciała – siatki centylowe WHO
W 2006 r. Światowa Organizacja Zdrowia opracowała siatki centylowe dla dzieci karmionych piersią, które pozwalają kontrolować przyrost masy ciała. Do 3 miesiąca życia niemowlę powinno przybierać 25–30 gramów w ciągu doby. Od 3 do 6 miesiąca – 17-18 g/d, od 6 do 9 – 12-13 g/d, od 9 do 12 – 9 g/d. Siatki centylowe who można pobrać ze strony www.who.int/childgrowth/standards/en/ . Jeśli kobieta ma jakiekolwiek wątpliwości co do skuteczności karmienia piersią, powinna zasięgnąć porady położnej lub konsultanta laktacyjnego, który wyjaśni, jak prawidłowo karmić piersią. Jeśli okaże się, że przyrost masy ciała dziecka jest zbyt mały, a sposób karmienia niewłaściwy, położna lub konsultant laktacyjny pomoże skorygować błędy w karmieniu.